Mieszkamy w regionie, gdzie żyją również niedźwiedzie. Te piękne, potężne zwierzęta na ogół unikają kontaktu z człowiekiem i spotkania z nimi należą do rzadkości. Jednak, gdy już do takiej sytuacji dojdzie, warto wiedzieć, jak się zachować.

Najlepiej unikać...

Unikanie bliskich spotkań z niedźwiedziami jest w Polsce najskuteczniejszą formą zapewnienia sobie bezpieczeństwa. Dlatego przebywając w gęstym lesie bądź czujny, a w górach poruszaj się tylko po wyznaczonych ścieżkach. Jeśli jesteś zmuszony zboczyć ze szlaku, hałasuj. Zwłaszcza, gdy widoczność jest ograniczona - na przykład podczas mgły.
Miej na uwadze, że idąc pod wiatr również możesz zaskoczyć zwierzę. Zachowaj szczególną ostrożność przebywając w miejscach, w których istnieje duże prawdopodobieństwo spotkania niedźwiedzia: w młodniku iglastym lub w gęstych zaroślach (gdzie niedźwiedź może odpoczywać podczas dnia), w miejscach obfitujących w leśne owoce, w pobliżu padliny i punktów dokarmiania zwierzyny.
Wypatruj tropów lub innych śladów obecności niedźwiedzi - jeśli są świeże, bądź czujny! Spraw, by zwierzę usłyszało cię zawczasu i mogło zejść z Twojej drogi. Możesz gwizdać, rozmawiać lub śpiewać - zrób wszystko, by go nie zaskoczyć. Niedźwiedzie mają dobrze rozwinięty zmysł węchu i słuchu, w miarę możliwości będą unikać bezpośredniego kontaktu z człowiekiem.
Doświadczenie pokazuje, że to zaskoczenie jest najczęstszą przyczyną ataku. Pamiętaj, że las jest domem zwierząt, a my jesteśmy w nim tylko gośćmi. Nie przeszkadzaj im.
Po zmroku poruszaj się w lesie tylko wówczas, gdy jest to absolutnie konieczne, bowiem o tej porze zwierzęta stają się aktywne i intensywnie żerują. One także potrzebują spokoju!
Miej świadomość, że niedźwiedź to nie miś. Jeśli spacerujesz z psem, trzymaj go zawsze na smyczy. Biegając luźno, zwiększa ryzyko napotkania niedźwiedzia.
Nie próbuj wabić zwierząt jedzeniem, nie zbliżaj się do nich, aby zrobić zdjęcie, nie przeszkadzaj im podczas zimowego snu. Te nieodpowiedzialne zachowania mogą być tragiczne w skutkach - nie tylko dla ciebie, ale i dla niedźwiedzia.

Przypadki agresywnych zachowań niedźwiedzi zdarzają się w Polsce niezwykle rzadko. Ich najczęstszą przyczyną jest zaskoczenie zwierzęcia, na przykład na skutek naszej wędrówki pod wiatr (przez co niedźwiedź nie może nas zwęszyć), gdy jest skoncentrowany na żerowaniu lub odpoczywa w gęstych zaroślach.
Każde spotkanie z niedźwiedziem niesie ze sobą ryzyko, jednak zazwyczaj jest ono znacznie mniejsze niż większość osób sądzi. Niedźwiedź brunatny nie traktuje człowieka jako potencjalnej ofiary: nie będzie chciał cię zjeść. Osobniki przyzwyczajone do obecności człowieka mogą być niebezpieczne i zbliżać się celowo, aby zdobyć pożywienie. Takie przypadki są jednak w Polsce dużą rzadkością.
Zdecydowana większość ataków jest reakcją defensywną. Oznacza to, że niedźwiedź reaguje w samoobronie, ponieważ poczuł się zagrożony. Gdy zwierzę zostanie niespodziewanie zaskoczone, będzie broniło swojego żeru, a samica swojego potomstwa. Im bliżej niedźwiedzia znajdziesz się w chwili, gdy cię spostrzeże, tym większe ryzyko, że zareaguje defensywnie.
Podczas okresu godowego (maj-czerwiec) niedźwiedzie są bardzo aktywne także w ciągu dnia, pokonują wówczas duże odległości w poszukiwaniu partnera. Młode osobniki, które odłączyły się od matki, mogą być ciekawskie i nie bać się ludzi.

Gdy spotkasz niedźwiedzia…

Podczas bezpośredniego spotkania z niedźwiedziem najważniejsze jest zachowanie spokoju.
Nie ulegaj panice i postaraj zorientować się w sytuacji. W żadnym wypadku nie zbliżaj się do zwierzęcia. Jeżeli niedźwiedź nie jest świadomy twojej obecności, wycofaj się cicho i powoli, gdy nie będzie patrzył w twoją stronę. Obserwuj go. Nie krzycz, ponieważ w ten sposób możesz go zaskoczyć i sprowokować do ataku. Upewnij się, że istnieje wystarczająco dużo miejsca i wolna droga ucieczki dla zwierzęcia, na wypadek gdyby nagle cię spostrzegło.
Jeśli spotkasz młodego ciekawskiego niedźwiedzia, pamiętaj, że jego matka prawdopodobne jest w pobliżu. Zawróć i opuść miejsce drogą, którą przyszedłeś.
Jeśli niedźwiedź już cię zauważył, zachowaj spokój i pozostań na swoim miejscu. Nie biegnij, to może sprowokować pogoń! Niedźwiedź stojąc na tylnych łapach bada otoczenie, aby potwierdzić informacje dostarczone za pośrednictwem słuchu i węchu. Pokaż mu, że ma do czynienia z człowiekiem. Wyprostuj się, daj mu znać o swojej obecności mówiąc niskim, stanowczym głosem i wolno wymachuj rękoma ponad głową.
Wycofaj się powoli i ostrożnie drogą, którą przyszedłeś - nigdy nie uciekaj! Stale obserwuj niedźwiedzia. Staraj się być opanowanym. Podczas bliskiego spotkania nie patrz drapieżnikowi w oczy (dla zwierząt to sygnał agresji).
Jeśli niedźwiedź się zbliża, pozostań na swoim miejscu i odzywaj się spokojnym głosem. Jeśli się zatrzyma - zwiększ dystans wycofując się powoli. Postaraj się zejść mu z drogi. Być może tylko tego oczekuje.
Jeżeli zwierzę zostało sprowokowane, przypuszczalnie jest to samica z młodymi, bądź niedźwiedź w pobliżu padliny. Zapewne nie zdążył skryć się w bezpiecznym miejscu, bo pojawiłeś się nagle lub obudziłeś go z zimowego snu.
Rozdrażniony niedźwiedź może zaatakować, jednak zwykle jest to pozorowany atak. Powinieneś jak najszybciej zasygnalizować mu swoje pokojowe intencje. Mów głośno, nie rób żadnych gwałtownych gestów. Opuść miejsce spokojnie, nigdy nie biegnij! Szarżujący niedźwiedź często chce tylko przestraszyć intruza, wycofa się zanim dojdzie do bezpośredniego kontaktu. Fizyczne ataki są rzadkością.

Gdy widzisz, że dojdzie do bezpośredniego ataku, postaraj się odwrócić uwagę niedźwiedzia, kładąc przed sobą jakiś przedmiot. W przypadku, kiedy to nie pomoże połóż się na brzuchu, lekko rozchyl nogi, palce spleć za głową. W tej pozycji osłonisz głowę i kark. Jeśli masz plecak, zabezpieczy on Twoje plecy. Połóż ręce na szyi i chroń głowę - przy fizycznym kontakcie niedźwiedź często atakuje twarz. Przylegając brzuchem do ziemi lub przyjmując pozycję embrionalną ochronisz narządy wewnętrzne.
Udawaj, że jesteś martwy. Zachowuj się tak biernie jak to tylko możliwe, dzięki temu będziesz wyglądał mniej groźnie. Gdy niedźwiedź uzna, że nie jesteś dla niego żadnym zagrożeniem, odejdzie. Kiedy atak ustanie, pozostań w pozycji leżącej i poczekaj aż niedźwiedź oddali się definitywnie.

Źródło: carpathianbear.pl


SPRAWA BIESZCZADZKIEGO NIEDŹWIEDZIA - ciąg dalszy

Wczoraj odbyło się spotkanie ekspertów i Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Rzeszowie, którzy mieli zadecydować o dalszych losach rannego niedźwiedzia. Liczymy na profesjonalizm i podjęcie próby odłowu rannego zwierzęcia dla poznania przyczyn jego zachowania i wyjaśnienia okoliczności ludzkiej tragedii.

O niedźwiedziu z Bieszczad pisze też Adam Wajrak: "Tropy i ślady niedźwiedzia wskazują, że zwierzę krwawiło na długo przed miejscem, w którym mogło spotkać się z człowiekiem i gdzie znajdują się zwłoki. Bardzo możliwe, że niedźwiedź został wcześniej potrącony przez samochód, mógł też zostać postrzelony przez myśliwego przez przypadek, np. został pomylony z dzikiem. I już ranny trafił na człowieka, a raczej ten człowiek miał wyjątkowego pecha, bo wszedł w gęsty las na rannego niedźwiedzia. Takie ranne zwierzę jest nieobliczalne i bardzo agresywne.
Z relacji ratowników wynika, że niedźwiedź się dziwnie poruszał i był rozwścieczony już przed atakiem na quada.
Na razie nie da się nic powiedzieć i wyciągnąć sensownych wniosków bez sekcji zwłok oraz bez schwytania zwierzęcia, uśpienia go w celu obejrzenia ran, które najwięcej powiedziałyby o przyczynach jego zachowania."

Więcej o zdarzeniu w tekście Adama Wajraka na stronie Gazety Wyborczej - TUTAJ

(md)